De Reis. Jan Mulder in het spoor van Paul Celan
Jan Mulder
10 augustus t/m 26 augustus 2018
De Utrechtse schilder Jan Mulder, die in 2016 al eerder in KuuB exposeerde, is al meer dan een decennium gegrepen door de bijna zintuigelijke taal van de van oorsprong Roemeense dichter Paul Celan (1920-1970). Hij leest Celan’s gedichten en geeft op zijn doeken weer wat deze bij hem aan beelden en emoties oproepen.
In de oorlog werden de ouders van Celan door de nazi’s vermoord. Vervolgens moest Paul in 1947 vluchten voor de oprukkende Sovjets. Via Boekarest en Wenen, kwam hij in Parijs terecht. Die tocht reisde Mulder na en verzamelde onderweg herinneringen van anderen aan Celan en ook foto’s, geschriften en vooral visuele indrukken die hij ‘verwoord’ in zijn schilderijen. Mulder reist de tijd van Celan; Es ist Zeit (slotzin van het gedicht Corona)
De oorlogsherinneringen, de dood van zijn ouders, de vlucht, het leven in ballingschap, dit alles hebben vorm en inhoud gegeven aan Celan’s in het Duits geschreven proza en poëzie. In sobere en tevens hartstochtelijke taal ballen de woorden samen. Ontegenzeggelijk behoort hij tot een der grootste dichters uit de tweede helft van de 20e eeuw.
Voor het samenstellen van De reis, in het spoor van Celan, is het lezen van zijn gedichten alleen, niet voldoende. Het gaat Mulder om het zo intens mogelijk beleven van de dichter op de vlucht. Woord en visuele indruk dringen zich dan gezamenlijk op in een samenstel van een nieuw kunstwerk. Mulders kunstwerk. Te zien t/m 14 oktober in de Utrecht Kamers van het Centraal Museum.
Mulders grootste abstracte schilderijen passen echter niet in die ruimte. Hiervoor wijkt hij uit naar KuuB. De korte expositie in KuuB is als een aanvulling op die in het Centraal Museum te beschouwen, een soort tweeluik dus.
Het gedicht vertoont onmiskenbaar een sterke neiging tot verstommen (Celan in De Meridiaan, rede uitgesproken bij de ontvangst van de Georg Büchner-prijs, 1960). De grote abstracte schilderijen van Jan Mulder die in in KuuB worden getoond, hebben hetzelfde effect; zij doen verstommen.
Jan Mulder zal zo veel mogelijk tijdens de dagen dat KuuB voor deze expositie open is, 10 augustus t/m 26 augustus, donderdag t/m zondag 13.00 – 18.00 uur, aanwezig zijn.
De opening is op vrijdag 10 augustus, 17.00 uur.
Boris van den Wijngaard leest enkele gedichten van Paul Celan.
