Barteld

Barteld, solo

9 maart t/m 21 april 2013

Barteld (1956) woont en werkt in het Hoge Noorden van Nederland, tegen het Lauwersmeer aan. Dat is te zien in zijn schilderijen. Deze zijn doortrokken van de onbestemde ruimte van het vlakke land, daar waar de horizon oneindig is.

Barteld schildert met een losse, krachtige toets herkenbare beelden, een boom, een vis, een kerk op de terp, een witte eend, een zelfportret met zwarte muts. Maar deze herkenbare zaken worden ontdaan van hun specifieke kenmerken, het worden prototypes: dé boom, dé vis, dé kerk op de terp, dé witte eend en hét zelfportret met muts. Het zijn krachtige, soms ongenaakbare beelden van het algemene, het universele.

Barteld wisselt het schilderen met olieverf op grote doeken af met het maken van kleine sfeervolle aquarellen op papier van het winterse kilnatte boerenland. In beide technieken laat hij de verf vaak druipend over het doek of papier lopen zodat er een verhullend raster overheen komt te liggen, alsof je door een beslagen bril kijkt. Scherpe kadrering zal je bij Barteld niet vinden. Expressieve, in elkaar overlopende contouren des te meer.

Het is voor het eerst dat het overrompelend fysieke werk van Barteld op deze schaal getoond wordt. Het is een feest van de heftige schilderkunst.

In 2012 verscheen bij Uitgeverij Eb & Vloed een monografie over het werk van Barteld, met een inleiding door Jaap Röell,  onder de eenduidige titel: Barteld. De monografie is te koop bij KuuB. Bij de tentoonstelling wordt ook een door Marcel Prins gemaakte film getoond van de schilder- aan- het- werk.

Bekijk ook de film op deze pagina, gemaakt door Marcel Prins in opdracht van KuuB.

Lees hier het artikel van Han van Wel over Barteld (Kunst vd Dag)

10 maart 2013

De schraalheid uit het Noorden. De leegte. De kale landschappen. De lichtheid van de zon in het Noorden. De schrale lege kale lichtheid die schraapt en schuurt en het leven versmalt. Of beter nog, versimpelt. Of anders nog, die de essentie van de essentie naar boven haalt. Ofwel het beste in de schilder. Maar vooral het genie in Barteld. Ik zeg het niet vaak, maar godverdegodver wat is dit speciaal. Dit grenst aan Van Gogh met diezelfde intensiteit maar dan vertaald in vlagen uit het Noorden.

Neem het prachtige visje in oker, of de zwarte zee, of voren en stoppels – het verdient gepassioneerd genieten, proeven, tasten met al je zintuigen. In al hun bedrieglijke eenvoud zijn deze werken zo puur en tegelijk zo vol van beeldbetekenis, dat je er jaloers van wordt. Alles geschilderd op fijne formaten, zodat je je er gemakkelijk in kunt verliezen. In het Landschap, in het Zicht vanuit het Keukenraam of in het weergaloze stoppelveld bij Lioessens.

Elk van Bartelds werken is een gedicht op zich. Een gedicht in uitgebeende taal, waarin het simpelste woord nog te zwaar is, te vol met stof, te beladen met synoniemen en verwijzingen.

Zoals hij zelf aangeeft is zijn werk sterk beïnvloed door het Noord-Europese expressionisme. Van Munch, Kirchner en Beckman tot het Duitse neo-expressionisme van de jaren 80 met vertegenwoordigers als Fetting, Salomé, Oehlen, Büttner en vele anderen.

Barteld ziet zijn werken als “herinneringen aan een door mij ervaren en geïnterpreteerde werkelijkheid. Het gevolg is dat elk onderwerp of het nu een vis, mens, auto, boot of landschap is, wordt teruggebracht tot zijn door mij waargenomen essentie, iets wat tijdens het schildersproces gestalte krijgt.”

Jaja, terug tot zijn essentie. Maar dat doen er meer. Het is juist hoe hij dat doet. En dat kan hij gelukkig niet onder woorden brengen. Want dat is namelijk de essentie van beeldende kunst. Het niet onder woorden brengen en het wel vertalen in uitgebeende beeldtaal waarop de schilder zelf geen antwoord heeft. Maar wat hem uniek, absoluut uniek maakt. De parallel met schrijfprocessen dringt zich op. Het zijn autonome processen waarop de schrijver eigenlijk geen invloed lijkt te hebben. Zelfs bijna niet hoe hij formuleert, beeldtaalt en metafoort. Maar wat hem tot die ene schrijver maakt. Ik gun Barteld zijn eigen museum.

© Copyright 2013: Han van Wel