White Box Paintings

Christiaan Kuitwaard

24 november t/m 22 december 2017

Al ruim zeven jaar maakt Christiaan Kuitwaard (1965) elke week een White Box Painting. In zijn atelier in Friesland, Oldeberkoop, dat van een groot venster op het noorden is voorzien, zet hij dan op een kruk een door hem gefabriceerd wit geverfd kistje waarvan de boven- en voorzijde zijn opengelaten. In deze kist plaatst hij een voorwerp; een tak, een hoed, een flesje, een plankje, een handschoen, een dood vogeltje en soms een doodshoofd of wat anders. Ook deze voorwerpen zijn wit geschilderd. Van deze compositie inclusief de verticale, horizontale en diagonale lijnen van de kist, maakt hij dan een olieverfschilderij op paneel, een stilleven, een White Box Paintings in een vast formaat van 28 x 20 cm.

Op http://whiteboxpainting.blogspot.nl staan alle White Box Paintings tot nu toe afgebeeld. Wekelijks wordt dit blog bijgewerkt.

Wat deze serie zo bijzonder maakt is dat elk werk uniek is doch gemaakt binnen een zelfgekozen strak uitgangspunt; de kist, de maat, een aantal vaste rekwisieten, het witte van het kistje en de verstilde, vanzelfsprekende voorwerpen daarin. Het lijken schilderijen van overbelichte foto’s, vreemd wazig wit, de contouren vervagend geschilderd (sfumato) in een ingetogen kleurenpalet. Herkenbaar qua onderwerp maar ongrijpbaar en o zo ver weg. De beperkingen die Kuitwaard zichzelf heeft opgelegd bij het maken van deze serie, geven hem de vrijheid om te experimenteren met de essentie van wat schilderen is: het zoeken naar het wezen van objecten in tijd, plaats en licht.

Zeker als je een aantal van deze werken bij elkaar ziet blijkt dat het Kuitwaard niet gaat om het schilderen van objecten, maar om de betekenis van licht en schaduw – ‘een schaduw ontstaat waar het licht weg is’ – en de vele kleuren in wit en grijs. Kuitwaard toont zich met deze serie een licht- en schaduwschilder.

In KuuB wordt zo’n honderdtal van zijn White Box Paintings getoond. Ze staan naast elkaar op een aluminiumprofiel langs de muur van de gehele ruimte, op zithoogte. De bezoeker wordt daardoor gestimuleerd te gaan zitten en te kijken naar deze stille, koele en relativerende werken. Deze wijze van presentatie die uitnodigt tot aandachtig kijken, is bedacht en uitgevoerd door de Utrechtse interieurontwerper Eric Voerknecht, in 2015 winnaar van de ontwerpprijs ARC-15 voor het ontwerp van een mobiele werkplek.

A.L. Snijders schreef over deze serie van Kuitwaard:

Ik houd heel erg van dit soort projecten, ik houd van herhaling, traagheid, monotonie, regelmatige passen, kleine veranderingen, nachtelijke molshopen en kleine golfjes op het water.

De opening van deze expositie was op zondagmiddag 26 november om 17.00 uur en werd verricht door Han Steenbruggen, sinds 2008 directeur-conservator van Museum Belvédère in Oranjewoud, Friesland. De laatste keer dat Kuitwaard geëxposeerd heeft in Belvédère was in april-juli van dit jaar met een solo-presentatie onder de titel Licht en Stilte. Toen verscheen er ook een rijk geïllustreerde catalogus – zeg maar gewoon een mooi boek – met dezelfde titel. Over de White Box Paintings verscheen in 2016 een boek onder de titel Christiaan Kuitwaard, 263 White Box Paintings, 99 Uitgevers/Publishers. Dit boek is bij KuuB te verkrijgen.

Tijdens de inrichting van de tentoonstelling is door PP Producties een filmpje gemaakt waarin Christiaan Kuitwaard een toelichting geeft op zijn werk en op de serie White Box Paintings in het bijzonder. Zie de film op deze pagina.