Quatuor pour la Fin du Temps

Het AEternum Kwartet – viool, klarinet, piano en cello – speelt van Olivier Messiaen het ‘Quatuor’

16 oktober 2020, 19.00 uur en om 20.30 uur.

In 1941 componeerde Olivier Messiaen in een Duits krijgsgevangenkamp het ‘Quatuor pour la fin du Temps’. Het werd daar ook op 15 januari 1941 voor het eerst uitgevoerd. Honderden Franse krijgsgevangenen luisterden in doodse stilte en in bittere kou naar de aangrijpende uitvoering door Messiaen op piano en door drie medegevangenen, cellist Etienne Pasquier, klarinettist Henri Akoka en violist Jean le Boulaire.

Een stuk dat niet alleen verwijst naar de verschrikkingen van de oorlog maar tegelijkertijd los komt van die tijd en die plaats. Het verklankt ondanks de misere ook hoop en optimisme. Later zou Messiaen over deze uitvoering zeggen: ’Nooit is er met meer aandacht en begrip naar mijn muziek geluisterd.’

Voor het ‘Quatuor pour la Fin du Temps’ liet Messiaen zich inspireren door het bijbelboek Openbaring 10, vers 5-7 dat over het einde der tijden en dus ook over de eeuwigheid gaat. ‘Toen hief de engel die ik op de zee en op het land zag staan, zijn rechterhand op naar de hemel. Hij zwoer: Zo waar de schepper van de hemel en alles wat daarin is, en van de aarde met alles wat daarop is, tot in eeuwigheid leeft: het is de hoogste tijd! Op het moment dat de zevende engel zijn bazuin zal laten klinken, zal Gods geheim werkelijkheid worden, zoals hij zijn dienaren, de profeten, heeft beloofd.

Messiean wilde met zijn ‘Quatuor’ het nu overstijgen.

Oorspronkelijk zou dit muziekstuk op 27 maart in KuuB worden uitgevoerd, in het kader van de viering van 75 jaar bevrijding. Maar toen kwam covid-19 en moest de uitvoering worden uitgesteld tot 16 oktober. Daardoor is ook de samenstelling van het kwartet dat het stuk uitvoert, gewijzigd. Bailey Wantuch, viool, kan niet uit Chicago naar Europa afreizen en wordt vervangen door Josje ter Haar, violiste bij het Ives Ensemble en lid van de eerste violistengroep van het Radio Filharmonisch Orkest. Zij is tevens concertmeester bij het Residentie Bachorkest. Ook Mai Miyagaki, piano, kan niet uit Canada afreizen. Zij wordt vervangen door de Russische meesterpianiste Evelina Vorontsova met een indrukwekkende staat van dienst. Zij heeft opgetreden met internationale orkesten onder leiding van Sir Yehudi Menuhin, Lev Markiz, Jan Stulen, Stewart Robertson en Alexander Wakulsky. Ze heeft verschillende malen in het Concertgebouw en in de Doelen gespeeld. Op de klarinet speelt de Portugese Marta Xavier. Zij heeft als solist opgetreden in het Cascais & Oeiras Chamber Orchestra, in het CSUF Symphony Orchestra en in het Lisbon Youth Metropolitan Orchestra. Arjen Vredenberg, cello. woonde enige jaren in New York waar hij met diverse kamermuziekensembles masterclasses volgde bij Nathaniel Rosen en bij Menachim Pressler. Met het barokorkest van de Nederlandse Cantorij vertolkte hij een van de celloconcerten van Vivaldi.

De uitvoering in KuuB op 16 oktober maakt deel uit van een serie uitvoeringen van het ‘Quatuor’ medio oktober, in Heilo, Wijk bij Duurstede, Zutphen en Assen.

Vanwege de anderhalve-meter maatregel zal dit muziekstuk tweemaal op vrijdag 16 oktober worden uitgevoerd, om 19.00 uur en om 20.30 uur.

Reservering: verstuur een mailbericht aan info@kunstruimtekuub.nl met vermelding gewenste aantal kaartjes en het gewenste tijdstip, 19.00 uur of 20.30 uur. U krijgt dan bericht over de wijze van betaling.

Prijs: € 15,- pp

Het maximum aantal plaatsen in KuuB is 25 per uitvoering, wees er dus snel bij.

Het concert begint met een inleiding door de musici op dit indringende muziekstuk.